Alerjiden Korkuyorum Covid-19 Aşısı Olabilir miyim?

Covıd-19 Aşısı Olabilir Miyim?

Genel olarak yapılan aşılara bağlı ağır alerjik reaksiyonlar oldukça nadirdir ve 1 milyonda 1 olarak bildirilmiştir. Aşılara karşı gelişen alerjik reaksiyonlar, aşının kendisinden değil daha çok içindeki koruyucu maddelerden veya üretim aşamasında kullanılan proteinlerden kaynaklanmaktadır.

Ülkemizde CoronoVac (İnaktif) aşısına alternatif olarak Biontech-Pfizer (mRNA) aşısı da 2 Nisan 2021 itibarıyla uygulanmaya başlayınca özellikle önceden alerjik hastalığı olan kişiler aşıyı yaptırma konusunda tedirginlik yaşamaya başlamışlardır.

COVID-19 Aşılarında alerji olan kişi sayısı çok mu?

İnaktif bir aşı olan CoronoVac ile ilgili aşılama sürecine ilişkin alerjik reaksiyon verisi henüz yayınlanmamıştır.

BioNTech-Pfizer aşıları ilk olarak Aralık 2020’de İngiltere ardından ABD’nde uygulanmaya başlamış ve bu yoğun uygulamanın ardından her iki ülkeden aşı sonrası alerjik şok gelişen hastalar bildirilmiştir. Sağlık personeline yoğun olarak uygulandığı dönemde aşı ile alerjik şok görülme oranı 1 milyonda 11 olarak raporlanmıştır, reaksiyonların aşıdan sonraki ilk 15 dakika içinde geliştiği ve takipte tüm hastaların iyileştiği görülmüştür. Aşının daha sonra geniş kitlelere uygulanması ile ağır alerjik reaksiyon sıklığı azalmış ve bir milyon dozda 4.7’ye düşmüştür.

BioNTech-Pfizer aşılarından sonra görülen alerjik reaksiyonlar, pek çok ilacın da içinde bulunan katkı maddelerinden Polietilen glikol (PEG) ve Polisorbat 80 ile ilişkilendirilmiştir.

Astım ve alerjik hastalığı olan kişilerde COVID-19 aşılamasında izlenecek yol

COVID-19 aşısı yapılabilecek durumlar

  • Genel olarak alerjik hastalar COVID-19 ile aşılama programlarının dışında tutulmamalıdırlar.
  • Astım ve allerjik rinite dair özel bir risk bulunmamaktadır. Aşı uygulaması sırasında astımın kontrol altında olması önerilir.
  • Besin allerjisi, arı allerjisi, akar, polen, kedi, küf allerjisi olanlar aşı olabilirler.
  • COVID-19 aşılarında yumurta bazlı içerik olmadığından yumurta alerjili hastalar için özel bir risk bulunmamaktadır.
  • Ürtiker ve herediter anjioödem hastaları için özel bir risk bildirilmemiştir.
  • Belirli bir grup ilaca alerjisi olanlar ve geçmişte ilaçlarla ağır alerjik reaksiyon geçirmemiş olan kişiler normal aşılama programına girebilirler.
  • Alerjen immünoterapi yapılanlar aşı olabilirler.
  • Biyolojik ajan kullanan astımı stabil olan hastalar aşı olabilirler.
  • Aşı sonrası bekleme süresi 15-30 dakika olmalıdır.

COVID-19 aşı kararı için allerji- immünoloji uzmanı görüşü gerekenler

  • Etkenin bilinmediği ve birden fazla farklı grup ilaca erken reaksiyon öyküsü olanlar (Polietilen glikol alerjisi olabilir, bu durum özellikle mRNA aşısı yapılacaksa dikkate alınmalıdır)
  • Herhangi bir aşı ya da monoklonal antikor ile alerjik şok (anafilaksi) öyküsü olanlar.
  • Mast hücre hastalığı (sistemik mastositoz) olanlar.
  • Aşı yapılma kararı alınırsa aşı sonrası bekleme süresi 30 dakika olmalıdır.

COVID-19 aşısı yapılmaması gereken durumlar

  • Aşı içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı (Örneğin Polietilen glikol) ağır alerjik reaksiyon (anafilaksi) veya ağır olmayan erken alerjik reaksiyon (aşıdan sonraki ilk 4 saat içinde) öyküsü olan hastalara aşı uygulanmamalıdır.
  • İlk doz aşıdan sonra alerjik şok (anafilaksi) gelişen hastaya ikinci doz aşı yapılmamalıdır.
  • İlk doz aşıdan sonra alerjik şok olmasa da alerjik reaksiyon gelişen hastalara ikinci doz aşı uygulamamalı ve allerji-immünoloji uzmanına danışılmalıdır.