EGZERSİZİN BAĞIŞIKLIK SİSTEMİMİZE ETKİSİ

Türkiye Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Üyesi Dr. Esra Hazar, Allergy Dergisinde yayınlanan bir makalenin ışığında egzersizin bağışıklık sistemimize olan olumlu katkılarını aktardı.

Modern yaşamın getirdiği hastalıklar olan obezite, diyabet, kalp ve damar hastalıkları ile kanserleri ve bunlara bağlı ölümleri azaltmak için düzenli fiziksel egzersiz yapılması önerilmektedir. Düzenli egzersizin sadece postmodern hastalıklara değil solunum yolu enfeksiyonlarına ve romatizmaya karşı koruyucu olduğu düşünülmektedir. Allergy dergisinde fiziksel egzersizin bağışıklık sistemimize olumlu katkısı olduğunu ve  infeksiyonlara yatkınlığı azalttığını gösteren bir makale yayınlandı. Bu makalede bilimsel çalışmaların ışığında egzersizin inflamasyonu etkileyebileceği doğrulanmıştır. Tek seferlik yoğun egzersiz ile önce inflamasyonu başlatan sitokinlerin yapımı ve salgılanması artmakta ancak sekonder etkiyle daha sonra anti-inflamatuvar sitokinlerin serum seviyelerinde artış gözlenmektir. Egzersiz eğer düzenli yapılırsa inflamasyonu başlatan sitokinler giderek azalmaktadır.

Çalışmalara göre egzersiz bağışıklık sisteminde görev alan hücrelerin sayı ve görevlerinde değişikliklere yol açar. Böylece metabolik hız, bazı hormonlar ve büyüme faktörlerinin salınımında artış olur. Kısa bir egzersiz seansı ile mikroplarla savaşta önemli rol oynayan kan nötrofil sayıları yükselir.

Orta derecede fiziksel aktivitenin, tükrükteki antikorların seviyelerinde artışa yol açtığı buna karşın alerjik antikor seviyelerinde önemli bir düşüşe neden olabileceği düşünülmektedir. Çalışmalarda, sporcularda akut egzersizden ve düzenli tekrarlanan antrenmandan sonra serumdaki koruyucu antikor G düzeylerinde bir artış gözlenirken, daha zorlu egzersizlerde tam tersi koruyucu antikorlar düşmektedir. Çalışmalardan elde edilen bilgiler ışığında düzenli orta düzeyde fiziksel aktivite, bağışıklık sistemimizi olumlu yönde uyararak sağlık üzerinde yararlı etkilere sahipken, aşırı miktarda yoğun fiziksel aktivite olumsuz sonuçlara yol açabilmektedir. Fakat buradan enfeksiyon döneminde egzersiz yapılması anlamı çıkarılmamalıdır. Tam tersine bu akut enfeksiyon dönemlerinde istirahat edilmelidir. Burada önemli olan orta düzeyde egzersizin yaşam standardı haline getirilerek düzenli yapılmasıdır.